Jak samemu wykonać przegląd techniczny motocykla lub skutera?

Użytkownicy każdego rodzaju pojazdu mechanicznego powinni zdawać sobie sprawę, iż do prawidłowego funkcjonowania urządzenia, niezbędne jest dokonywanie okresowych przeglądów technicznych, które pozwalają na prawidłową i bezpieczną eksploatację tychże pojazdów. Ta zasada ma również zastosowanie w przypadku eksploatacji skuterów, bowiem przegląd techniczny umożliwi wczesne zdiagnozowanie ewentualnych usterek, a ponadto wymianę w odpowiednim czasie wyeksploatowanych części i mechanizmów zużywanych podczas codziennego korzystania ze skutera.

Należy podkreślić, że przeglądów okresowych należy dokonywać również w sytuacji, gdy skuter nie jest już objęty gwarancją producenta. W okresie gwarancyjnym to producent, czy w zasadzie jego serwis są zobowiązani do dbałości o prawidłowy stan techniczny pojazdu. Po okresie gwarancji użytkownik skutera dla własnego bezpieczeństwa i komfortu jazdy powinien troszczyć się o pojazd, czego wyrazem jest właśnie przegląd techniczny dokonywany raz na pół roku lub po przejechaniu 2 tyś kilometrów. Jeżeli użytkownikowi pozwalają na to umiejętności przeglądu oraz wymiany wyeksploatowanych części może dokonać sam, w przeciwnym zaś razie należy udać się do odpowiedniego serwisu. Dla osób, które czują się na siłach, by dokonać przeglądu, prezentujemy wskazówki w jaki sposób dokonać  kontroli technicznej skutera.

Pierwszą czynnością jest sprawdzenie czystości filtra paliwa i w razie potrzeby wymiany tej części na nową. Następnie należy zbadać szczelność układu paliwowego (oględziny wzrokowe). Kolejnym krokiem powinno być sprawdzenie szczelności układu dolotowego i gaźnika. W tym miejscu łatwo można wyciągnąć wnioski, iż jeżeli skuter się dławi lub falują mu obroty, to prawdopodobnie mamy do czynienia z nieszczelnym układem dolotowym gaźnika. Następna czynność, której należy dokonać, to mycie i nasączenie filtra powietrza. Należy wymontować z obudowy filtra gąbczasty (wkład), wymyć go dokładnie w płynie do czyszczenia filtrów, wysusz i nasącz olejem do filtrów powietrza (wkładu filtracyjnego nie wolno wykręcać). Jeśli zostanie zaobserwowane najdrobniejsze uszkodzenia gąbki należy wymienić wkład na nowy.

Gdy wykona się wyżej opisane czynności, można przejść do zbadanie prawidłowej pracy gaźnika i w razie potrzeby jego regulacji. Regulację dokonuje się w następujący sposób należy rozgrzać wstępnie silnik: przez 2 – 3 minut pracy na biegu jałowym (jeżeli silnik gaśnie, należy w tym czasie dodać gazu i utrzymać najniższe stabilne obroty silnika), wkrętem regulacji przepustnicy należy doprowadzić do stabilnych obrotów (rzędu 1000 – 1150 min-1), następnie wkrętem składu mieszanki poprzez bardzo wolne wkręcanie lub wykręcanie doprowadza się do przyrostu obrotów. Potem wkrętem regulacji przepustnicy ponownie należy ustawić obroty silnika na poziomie 1000 – 1150 min-1 i ponownie wkrętem składu mieszanki podwyższyć obroty. Po kilku takich „operacjach” obroty silnika będą stabilne, wtedy należy ostro dodać gazu, silnik powinien płynnie, ale energicznie „wchodzić” na obroty. Po cofnięciu manetki gazu obroty powinny dość ostro zmniejszyć się do obrotów biegu jałowego (nie powinno być tzw. zjawiska wybiegu silnika). Tak wyregulowany gaźnik nie powinien stwarzać większych problemów.

Jeśli użytkownik posiada skuter z silnikiem czterotaktowym, wówczas sprawdzamy luzy zaworowe, ewentualnie przeprowadzamy regulację. Luz zaworowy w silnikach czterosuwowych o pojemności 50 ccm wynosi odpowiednio dla zaworu wydechowego około 0,06-0,08 mm a dla ssącego od 0,05 do 0,07 mm. Regulacje przeprowadza się zawsze na zimnym silniku w razie regulacji sezonowej musimy o tym pamiętać. Ponieważ rozgrzany silnik ma inny luz niż zimny – wynika to z rozszerzalność cieplnej inaczej rozszerzalność termiczna jest to własność fizyczna ciał polegająca na zwiększaniu się ich długości czyli rozszerzalność liniowej w miarę wzrostu temperatury. Luz zaworowy ustawia się za pomocą klucza płaskiego nr 9 i specjalnego klucza do regulacji (można go kupić w sklepach z częściami do jednośladów) oraz szczelinomierza. Najpierw sprawdza się jaki jest luz zaworowy za pomocą  wspomnianego szczelinomierza. Następnie należ zacząć regulację odkręcając nakrętkę kontrującą i zakładamy klucz do regulacji jednocześnie pomiędzy dźwignią zaworową a krzywką wkłada się listek o odpowiednim rozmiarze. Szczelinomierz powinien się z lekkim oporem przesuwać pomiędzy wałkiem a trzonkiem i sąsiedni listek czyli o rozmiar większy nie powinien się nam wsunąć.

Oczywiście czynności tej nie należy wykonywać, gdy chodzi o skuter z silnikiem dwusuwowym.

Wymiana oleju silnikowego to podstawa każdego przeglądu
Wymiana oleju silnikowego to podstawa każdego przeglądu

Kolejny krok podczas dokonywania przeglądu okresowego skutera jest wymiana oleju silnikowego, co jednak dotyczy tylko skuterów czterosuwowych, ponieważ w silnikach dwusuwowych występuje dozownik oleju, który automatycznie podaje olej do gaźnika i cyklicznie jest spalany. Pamiętać trzeba, iż ilość i rodzaj oleju stosujemy według zaleceń producenta. Podczas dokonywania tej czynności wyczyścić należy filtr oleju posiadający formę siatki. Czyszczenie polega na wypłukaniu wszelkich zabrudzeń powstałych w trakcie eksploatacji.

Bardzo ważną czynnością jest również wymiana oleju przekładniowego (ilość i rodzaj powinny być zgodne z zaleceniami producenta).

Istotne znaczenie mają także kontrola stanu paska napędowego z multiwariatora oraz sprzęgła odśrodkowego tylnego. Stan paska sprawdza się za pomocą suwmiarki (czyli jego grubość). Prawidłowe parametry paska są z reguły umieszczone na tejże właśnie części. W multiwariatorze badamy ciężar rolek, ich owalność, stan tulejki, po której przesuwa się ruchoma tarcza multiwariatora. W sprzęgle odśrodkowym sprawdzamy grubość szczęk sprzęgła, sztywność sprężynek i sztywność sprężyny centralnej sprzęgła oraz zużycie bębna sprzęgła.

Ciąg dalszy pod materiałem wideo

Następnym istotnym krokiem badania technicznego skutera jest sprawdzenie układu zapłonowego, w szczególności świecy zapłonowej  i jej stanu zużycia oraz jakości iskry. Bez specjalnego testera iskry ciężko jest stwierdzić jakość iskry, dlatego z reguły zaleca się wymianę świecy zapłonowej na nową. Oczywistym jest fakt, iż na podstawie zużycia starej świecy zapłonowej, istnieje możliwość diagnozowania nieprawidłowości występujących w silniku poddanego badaniu technicznemu skutera. Jednym z przykładów może być, to że zaolejona świeca świadczy o zbyt dużym spalaniu oleju, co w silnikach czterosuwowych oznacza nieszczelność uszczelniaczy zaworowych, zaś w silniku dwusuwowym – za duże dozowanie oleju przez pompę oleju.

Podczas przeprowadzania okresowego badania technicznego skutera nie można pominąć kontroli układu elektrycznego. Badanie w tym przypadku oznacza sprawdzenie połączeń elektrycznych (wsuwki, kostki, itd.), połączeń masowych, prawidłowości działania żarówek oraz wszelkich włączników świateł, sygnału, zapłonu, itp. W razie awarii takie włączniki podlegają wymianie na nowe.

Klocki hamulcowe- okładzina klocków hamulcowych ma nacięcie, dzięki któremu możemy rozpoznać czy wymagana jest wymiana kolcków hamulcowych
Klocki hamulcowe- okładzina klocków hamulcowych ma nacięcie, dzięki któremu możemy rozpoznać czy wymagana jest wymiana klocków hamulcowych

Kontrola układu hamulcowego jest jedną z czynności, która gwarantuje użytkownikowi bezpieczeństwo jazdy, dlatego nie należy jej lekceważyć. Badaniu podlega stan płynu hamulcowego w hamulcach tarczowych, kontrola szczelności przewodów hamulcowych. Następnie należy dokonać oględzin i pomiaru grubości klocków hamulcowych, a także sprawdzić stan zużycia tarczy hamulcowej, tj. czy nie posiada progu i głębokich rys, które mogą przyspieszyć zużycie klocków hamulcowych. Opis ten dotyczy oczywiście hamulca tarczowego. W hamulcach bębnowych kontrolujemy linkę hamulcową, tzn. czy nie nastąpiło jej naderwanie lub rozwarstwienie oraz czy nie został naderwany pancerz zabezpieczający linkę. Ewentualnie, w przypadku gdy zajdzie taka potrzeba, należy dokonać regulacji linki. Następnie kontroli poddajemy zużycie szczęk hamulcowych – ich grubość. Sprawdzamy także stan bębna hamulcowego. Zużyte części należy wymienić na nowe

Szczęka hamulcowa - sprawdzamy grubość okładzin
Szczęka hamulcowa - sprawdzamy grubość okładzin

Sprawdzenie prawidłowego położenia linki prędkościomierza, linki hamulcowej, przewodów hamulcowych i wszelkich przewodów elektrycznych, to kolejne kroki, które trzeba przejść sprawdzając stan techniczny skutera. Cechą wyżej wymienionych części jest to, iż podczas jazdy elementy te zmieniają swoje położenie. Prawidłowe ich zamontowanie polega na tym, że podczas zmiany kierunku jazdy (skręcając kierownicą), żaden z tych elementów nie zostanie uszkodzony i na ten właśnie fakt trzeba zwrócić uwagę w trakcie przeglądu. Przy okazji sprawdzania położenia linek należy nasmarować je przeznaczonymi do tego celu preparatami. Prawidłowo należy odkręcić przekładnię napędu licznika i również tę część posmarować smarem, która jest bardzo narażona na wszelkie zanieczyszczenia.

Sprawdzenie luzów na widelcu koła przedniego, czyli łożyskowanie główki ramy. Tę kontrolę przeprowadzamy w następujący sposób: stawiamy skuter na płaskim podłożu, naciskamy na dźwignię hamulca przedniego i gwałtownymi ruchami kierownicy do przodu wyczuwamy luz widelca przedniego. Drugim sposobem jest postawienie skutera na nóżce centralnej, należy chwycić dwoma rękami za dolne części amortyzatorów i energicznie równo poruszaj do przodu i tyłu.

Nakrętki główki ramy, górna nakrętka kontrująca, dolna napinająca
Nakrętki główki ramy, górna nakrętka kontrująca, dolna napinająca

Jeśli stwierdzi się występowanie stuków w główce ramy należy przeprowadzić regulację tegoż łożyska, odkręcając nakrętkę kontrującą i dokręcając nakrętkę napinającą łożysko. W ten sposób likwidujemy luz. Podczas tej regulacji można przypadkowo zbyt mocno skasować luz, przez co kierownica może stać się zbyt sztywna (w czasie jazdy „skuter może żyć własnym życiem”). Cała sztuka polega na tym, żeby tak skasować luz, żeby nie było żadnych stuków, a kierownica żeby poruszała się swobodnie. Do tej regulacji najlepsze są klucze hakowe.

Jedną z końcowych czynności podczas przeglądu skutera jest sprawdzenie wszelkich połączeń śrubowych, które mogłyby się odkręcić podczas użytkowania skutera. Ostatnią czynnością jest zabezpieczenie antykorozyjne powierzchni oraz elementów narażonych na korozję. Można to przeprowadzać za pomocą specjalnych preparatów antykorozyjnych lub za pomocą zwykłego smaru plastycznego.

Główka ramy
Główka ramy

Ważna informacja dla użytkowników dwusuwów! Zawsze w czasie przeglądów technicznych należy sprawdzić szczelność pompy olejowej i połączeń przewodów olejowych i prawidłowe nasmarowanie koła pompy olejowej, które z reguły jest ebonitowe. Jeśli w czasie przeglądu ten punkt zostanie pominięty to może się okazać że koło pompy oleju zostanie uszkodzone, co doprowadzi do zatarcia silnika z powodu braku smarowania.

Jeśli każdy użytkownik skutera będzie zachowywał terminowość przeglądów to na pewno nie spotka go przykra niespodzianka w czasie użytkowania skutera.

Fot.: Skuterowo.com/Interscooters

Inne publikacje na ten temat:

3 opinii

  1. obroty jałowe to w przedziale 1400-2000, układ korbowo-tłokowy się odwdzięczy dłuższym żywotem i napewno nie zaszkodzi

  2. jednak zbytnio ogólnikowe.. przydałby się szczegółowy opis na forum z fotkami, strzałkami i rzetelnymi opisami – to by naprawdę zachęciło ludzi do samodzielnych przeglądów bez strachu, że być może źle skręcili np. kierownicę.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Back to top button